สารที่ใช้พ่นควันตามท่อฆ่ายุงช่วงไข้เลือดออกระบาด เป็นสารอะไรครับ .. อันตรายหรือไม่

ควันที่พ่นตามท่อ ของเทศบาล หรือ กทม. เกิดจากสารอะไร เป็นสารมีพิษอันตราย หรือไม่

เมื่อเช้าเห็น เจ้าหน้าที่พ่น กลุ่มควันหนามาก ไม่เห็น เจ้าหน้าที่ใส่หน้ากากป้องกันตัวเองเลย

และถ้าเราเดินผ่านกลุ่มควัน สูดเข้าไป อันตรายหรือไม่ครับ

การพ่นหมอกควัน ที่มีควันขาวๆ ฟุ้งๆ นั่นแหละ เป็นการใช้น้ำยากำจัดแมลง ส่วนใหญ่จะใช้ ไซเพอร์เมทริน (เกรดสาธารณสุข) ผสมกับน้ำมันดีเซลอัตราส่วน แล้วแต่ความเข้มข้นของสารเคมี ถ้าเป็น 0.5% w/v EC จะผสมในอัตราส่วน 1 : 49 หากความเข้มข้นมากหรือน้อยกว่านี้ ก็จะผสมตามฉลากกำกับ

การพ่น ก็จะพ่นวันที่ 0-7-14 หรือ 0-3-7-(14) หากวันที่ 0 ไม่แน่ใจว่าจะได้ผล

จุดประสงค์เพื่อกำจัดยุงพาหะตัวเต็มวัย แต่การพ่นที่ให้ได้ผลคือ พ่นในเวลาหากินของยุง โดยปิดประตูหน้าต่างให้หมด แล้วพ่น จากด้านในบ้าน(ถ้า 2 ชั้น พ่นด้านบนก่อน) พ่นถอยออกมาข้างนอก แล้วปิดประตู อบฆ่ายุงทิ้งไว้ประมาณ 30 นาที ดังนั้น การพ่น ในที่โล่ง หรือ ตามท่อ จะไม่ได้ผล ส่งผลเสียทำให้ยุงดื้อยา จึงมีคำแนะนำว่า ให้เปลี่ยนชนิดของสารเคมีทุกปี เพื่อลดปัญหาการดื้อยา

หากเป็นการพ่นกลางแจ้ง หรือ ตามท่อ แนะนำให้ใช้เครื่องพ่นแบบ ULV จะเหมาะสมกว่า (หากคิดภาพไม่ออก ก็เป็นรถยนต์ติดเครื่องพ่นละอองฝอยหลังรถนั่นแหละ แต่สมัยนี้ไม่ค่อยทำเพราะมีค่าใช้จ่ายค่อนข้างสูง ส่วนเครื่อง ULV  ขนาดเล็กที่ใช้ไฟฟ้าก็ไม่สะดวกเท่าไหร่)

ภาพเครื่องพ่นหมอกควัน 

เครื่องพ่นหมอกควัน ขนาดเล็ก


เครื่องพ่นละอองฝอย (ULV) ใส่หลังรถยนต์


เครื่องพ่นละอองฝอย ขนาดเล็กแบบใช้ไฟฟ้า

ส่วนน้ำยามีขายเป็นขวดครับ เช่น deltamethrin หรือ deltacide 0.5% เอามา 1 ลิตร ผสมน้ำมันโซล่าหรือน้ำมันก๊าด 79 ลิตร รวมเป็น 80 ลิตร ใส่เข้าเครื่องพ่นหมอกควัน ใช้ในการกำจัดยุงลายได้ผลดีครับ 

กรณีทางเจ้าหน้าที่พ่นหมอกควันใส่แปลงผักหน้าบ้าน แล้วผักที่โดนพ่นใส่กระถาง ควรทิ้งไวัสักระยะ เดี๋ยวสารพวกนี้ก็สลายตัวครับ สารกำจัดแมลงเดี๋ยวนี้พัฒนาขึ้นมาก ให้มีพิษจำเพาะต่อแมลงมากขึ้น และเป็นพิษกับสัตว์เลือดอุ่นน้อยลง บางครั้งก็ต้องออกแบบสารให้มันคงตัวมากขึ้น แต่อย่างว่า ด้วยเทคนิคการออกแบบสารที่ทำให้เป็นพิษน้อยลง เว้นระยะสักช่วงก่อนทานก็ล้างน้ำ แช่น้ำ ตามกระบวนการอีกรอบ ก็น่าจะปลอดภัยครับ